zondag 23 oktober 2011

PTSS en complex trauma

Trauma.... ik heb altijd al een hekel gehad aan het woord trauma. Het klinkt zo dramatisch en theatraal. Iets met veel bloed en doem. Een onherroepelijke gebeurtenis.Iets heeeel ergs.

Trauma bekt gewoon niet lekker. Het klinkt als een mokerslag, als iemand zegt een trauma te hebben dan is het meteen Serious Shit. Het is een echte showstopper.
Hoe vertel je op een luchtige manier dat je een trauma hebt opgelopen?

"Ha, ik ben Noor en ik heb een trauma opgelopen, maar verder is alles oke!"

Er is geen luchtige manier om deze informatie in een gesprek te verwerken. En toch is het belangrijk dat mensen in de directe omgeving ervan af weten. Vertel je het namelijk niet, dan is het lastig om te begrijpen waarom je in sommige situaties onvoorspelbaar of  anders reageert dan de meeste mensen zouden doen, en bestaat er een kans dat je je geïsoleerd en onbegrepen/vervreemd gaat voelen.

Over PTSS zijn boeken volgeschreven en er is tegenwoordig veel te vinden over dit syndroom. Toch weten maar weinig mensen wat het precies inhoud.
De Wikipedia pagina beschrijft het als volgt: http://nl.wikipedia.org/wiki/Posttraumatische_stressstoornis

PTSS word vaak omschreven als een enkelvoudig trauma. Een enkele gebeurtenis zoals slachtoffer zijn van een overval, een verkrachting, een natuurramp, of een andere levensbedreigende situatie.
Het slachtoffer is blootgesteld aan één specifieke situatie waarin gevoelens van (doods) angst, afschuw, hulp- en machteloosheid de boventoon voerden.

Complex trauma word omschreven als herhaaldelijke, repeterende gebeurtenissen die levensbedreigend zijn.
Hierbij kun je denken aan kinderen die opgroeien in oorlogsgebieden en dagelijks te maken krijgen met levensbedreigende situatie's, of aan mensen die herhaaldelijk en langdurig mishandeld, ernstig verwaarloosd en/of misbruikt zijn.

De symptomen van PTSS en complex trauma zijn hetzelfde, de mogelijke behandelingen en gevolgen zijn dat niet.
Waarbij een enkelvoudig trauma de traumatische gebeurtenis vaak in een specifiek kader geplaatst kan worden,  en zo gezien kan worden als een uitzonderlijke gebeurtenis in iemands leven, is het bij complex trauma een stuk lastiger om een specifiek kader van uitzonderlijkheid te geven aan de herhaalde gebeurtenissen.

Stel je voor:

Je doet boodschappen bij de buurtsuper waar je al jaren komt. Je staat bij de kassa en ineens staat er een persoon met een wapen naast je en eist al je geld.
Vol angst en afschuw geef je je geld, je geloofd dat je laatste uur geslagen heeft, en staat als aan de grond genageld.
De overvaller neemt het geld en met een laatste verbale bedreiging vlucht de overvaller de buurtsuper uit.
De kans is groot dat je last krijgt van acute stress symptomen zoals het ervaren van extreme angst en schrik reacties, slecht slapen, de gebeurtenis iedere keer opnieuw beleven, ongeloof en afschuw voelen over de gebeurtenis en waarschijnlijk krijg je last van vermijdingsgedrag. Je durft niet goed meer naar de buurtsuper.
Afschuwelijk en ontwrichtend.
Je vertrouwen in de mensheid en het geloof dat je wereld een veilige wereld is, is in één klap weggevaagd.

In deze specifieke situatie kun je na verloop van tijd hopelijk terug vallen op je ervaringen vóór de gebeurtenis.
Het basisvertrouwen dat je had in mensen en in het leven in het algemeen is aangetast maar er is nog een fundament waarop je kan staan. De gebeurtenis die je hebt mee gemaakt is uitzonderlijk, en kan hopelijk na verloop van tijd ook zo gezien worden.

Bij herhaaldelijke levensbedreigende situaties word het fundamentele geloof en vertrouwen in anderen en in de veiligheid van het leven steeds verder aangetast. Als de gebeurtenissen plaatsvinden op jonge leeftijd ( wat helaas vaak zo is bij het ontstaan complex trauma) dan is er geen kans geweest om basis- vertrouwen of veiligheid te leren kennen, en is er dus geen positief fundament om op terug te vallen.
Het fundament wat er is is een negatief fundament. Je fundament en je wereldbeeld zijn opgebouwd uit de wetenschap dat de wereld en de mensen erop, onvoorspelbaar en gevaarlijk zijn. Je kan niet terug vallen op een gevoel van veiligheid, zoals de meeste mensen die kennen, omdat je die veilige situatie niet (her)kent.
Er is geen "normale"staat om op terug te kunnen vallen, want die "normale" staat is er nooit geweest.

Traumatische gebeurtenissen laten diepe sporen achter en zijn ontwrichtend voor iemands leven, de gevolgen werken door op bijna alle levensgebieden.

Complex trauma bepaald op dit moment een groot deel van mijn leven, en tot op heden heb ik nog geen goede manier gevonden om ermee om te kunnen gaan in relatie tot andere mensen.

Nee, er is geen luchtige of onschuldige manier om PTSS of Complex trauma zichtbaar of kenbaar te maken. Er is geen lollige of zakelijk SMART geformuleerde formule om deze informatie over te brengen.
Dit is serious shit!
( Nu las ik gelukkig wel in de Spits van een paar dagen geleden dat pies toch minder grappig is dan poep, dus wie weet....misschien is er ergens toch nog wel wat lolligs te schrijven over PTSS en complex trauma )

Tijd om poep te ruimen!

1 opmerking: